Άρθρο 7 Οδηγός Όδευσης Τυφλών
Άρθρο 7 Οδηγός Όδευσης Τυφλών
1.Για την ασφαλή διακίνηση των ατόμων με οπτική αναπηρία επιβάλλεται η κατασκευή οδηγού όδευσης τυφλών που αποβλέπει στην καθοδήγησή τους σε όλους τους κοινόχρηστους χώρους πόλεων και οικισμών, που προορίζονται για την κίνηση, στάση και δραστηριότητα πεζών. Ως οδηγός όδευσης τυφλών ορίζεται λωρίδα της ελεύθερης ζώνης όδευσης πεζών, διαφορετικής υφής και χρώματος από το δάπεδό της, που αποβλέπει στην καθοδήγηση και ασφαλή διακίνηση των ατόμων με προβλήματα στην όραση. Κατασκευάζεται σε απόσταση 0.50μ κατ’ ελάχιστον από την ρυμοτομική γραμμή. Ο οδηγός όδευσης τυφλών κατασκευάζεται με πλάτος 0,30μ έως 0,60μ εντός της ελεύθερης ζώνης όδευσης πεζών και στις ειδικές θέσεις που αναφέρονται κατωτέρω, συνίσταται δε από λωρίδες επίστρωσης, διαφορετικής υφής και χρώματος από το υπόλοιπο δάπεδο της ζώνης.
2.Για την κατασκευή του οδηγού όδευσης τυφλών χρησιμοποιούνται τετράγωνες πλάκες αντιολισθηρές, πλευράς 0,30μ. ή 0,40μ. όπως παρακάτω, και σύμφωνα με τα σχεδιαγράμματα που συνοδεύουν την απόφαση αυτή:
α) Ριγέ με πλατιές και αραιές ρίγες, τύπου Α: «ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ» – (όπως φαίνεται στα σχέδια 4 και 5 τα οποία συνοδεύουν την παρούσα), οι οποίες τοποθετούνται με τις ρίγες παράλληλα με τον άξονα της κίνησης για να κατευθύνουν τα άτομα με οπτική αναπηρία στην πορεία τους. Οι πλάκες αυτές τοποθετούνται εντός της ελεύθερης ζώνης όδευσης πεζών, εφόσον αυτή έχει πλάτος ίσο ή μεγαλύτερο του 1,50μ. Επιστρώνονται ευθύγραμμα και σε απόσταση 0,50 μ. κατ’ ελάχιστον από τη ρυμοτομική γραμμή ή προεξοχή κτηρίου σε ύψος μικρότερο των 2,20μ. Η ίδια απόσταση κρατείται και από οποιοδήποτε άλλο εμπόδιο ή εξοπλισμό του χώρου (ΣΧ.4-ΠΛΑΚΙΔΙΟ ΟΔΗΓΟΥ ΟΔΕΥΣΗΣ ΤΥΦΛΩΝ ΤΥΠΟΥ Α «ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ» 30×30 εκ., και ΣΧ.5 -ΠΛΑΚΙΔΙΟ ΟΔΗΓΟΥ ΟΔΕΥΣΗΣ ΤΥΦΛΩΝ ΤΥΠΟΥ Α «ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ» 40×40 εκ. Παράρτημα).
β) Φολιδωτές με έντονες φολίδες τοποθετημένες σε τετράγωνο κάναβο με διάταξη διαγώνια προς την κίνηση των πεζών, χρώματος κίτρινου και πλάτους πάντα 0,30μ., τύπου Β: «ΚΙΝΔΥΝΟΣ» (όπως φαίνεται στα σχέδια 6 και 7 τα οποία συνοδεύουν την παρούσα), οι οποίες τοποθετούνται για να προειδοποιήσουν τα άτομα με προβλήματα στην όραση για ενδεχόμενο κίνδυνο (ΣΧ.6-ΠΛΑΚΙΔΙΟ ΟΔΗΓΟΥ ΟΔΕΥΣΗΣ ΤΥΦΛΩΝ ΤΥΠΟΥ Β «ΚΙΝΔΥΝΟΣ» 30×30 εκ., και ΣΧ.7 -ΠΛΑΚΙΔΙΟ ΟΔΗΓΟΥ ΟΔΕΥΣΗΣ ΤΥΦΛΩΝ ΤΥΠΟΥ Β «ΚΙΝΔΥΝΟΣ» 30×40 εκ. Παράρτημα).
Αυτές οι πλάκες τοποθετούνται υποχρεωτικά:
-στην αρχή και στο τέλος κεκλιμένων επιπέδων (ραμπών) και κλιμάκων, καθ’ όλο το πλάτος αυτών και σε απόσταση 0,30μ. από τη συμβολή της ράμπας με τα οριζόντια επίπεδα ή την ακμή της πρώτης και τελευταίας βαθμίδας. Ειδικά στις ράμπες των πεζοδρομίων, τοποθετούνται μόνο στην απόληξη των ραμπών στην πλευρά προς το οδόστρωμα σε επαφή με το υποβαθμισμένο κράσπεδο, καθ’ όλο το πλάτος των αντίστοιχων διαβάσεων. Το ίδιο εφαρμόζεται και στις διαχωριστικές νησίδες κυκλοφορίας.
-καθ’ όλο το πλάτος του ανοίγματος θυρών ανελκυστήρων, σε όλες τις στάθμες, σε απόσταση τουλάχιστον 0,30μ. από το άνοιγμα της θύρας.
-κατά μήκος όλων των αποβαθρών σταθμών λεωφορείων, τρένων, μετρό, τραμ και προβλητών λιμένων και παραλιακών εν γένει διαμορφώσεων, σε απόσταση 0,50μ. από την ακμή των αποβαθρών εφόσον δεν προβλέπεται άλλο προστατευτικό στοιχείο.
γ) Φολιδωτές με πυκνότερες και λιγότερο έντονες φολίδες τοποθετημένες σε τετράγωνο κάναβο με διάταξη παράλληλα προς την κίνηση, τύπου Γ: «ΑΛΛΑΓΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ» (όπως φαίνονται στα σχέδια 8 και 9 τα οποία συνοδεύουν την παρούσα) οι οποίες τοποθετούνται στα σημεία αλλαγής κατεύθυνσης των πλακών τύπου Α (ΣΧ.8-ΠΛΑΚΙΔΙΟ ΟΔΗΓΟΥ ΟΔΕΥΣΗΣ ΤΥΦΛΩΝ ΤΥΠΟΥ Γ «ΑΛΛΑΓΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ» 30×30 εκ., και ΣΧ.9 -ΠΛΑΚΙΔΙΟ ΟΔΗΓΟΥ ΟΔΕΥΣΗΣ ΤΥΦΛΩΝ ΤΥΠΟΥ Γ «ΑΛΛΑΓΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ» 40×40 εκ. Παράρτημα).
δ) Ριγέ με στενές και πυκνές ρίγες τύπου Δ: «ΕΞΥΠΗΡΕΤΗΣΗ» (όπως φαίνονται στα σχέδια 10 και 11 τα οποία συνοδεύουν την παρούσα), οι οποίες τοποθετούνται για να οδηγήσουν τα άτομα με οπτική αναπηρία σε σημεία εξυπηρετήσεων (στάσεις μέσων μαζικής μεταφοράς, τη-λεφωνικοί θάλαμοι, ειδικές απτικές σημάνσεις για άτομα με οπτική αναπηρία κ.λπ.) ή και σε εισόδους παρακειμένων υπηρεσιών του δημόσιου και ευρύτερου δημόσιου τομέα (ΣΧ.10-ΠΛΑΚΙΔΙΟ ΟΔΗΓΟΥ ΟΔΕΥΣΗΣ ΤΥΦΛΩΝ ΤΥΠΟΥ Δ «ΕΞΥΠΗΡΕΤΗΣΗ» 30×30 εκ., και ΣΧ.11 -ΠΛΑΚΙΔΙΟ ΟΔΗΓΟΥ ΟΔΕΥΣΗΣ ΤΥΦΛΩΝ ΤΥΠΟΥ Δ «ΕΞΥΠΗΡΕΤΗΣΗ» 40×40 εκ. Παράρτημα).
3.Όπου υπάρχει οδηγός όδευσης τυφλών από πλάκες τύπου Α-ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ, μία τέτοια πλάκα Τύπου Δ- ΕΞΥΠΗΡΕΤΗΣΗ, τοποθετείται δίπλα από αυτόν, με τις ρίγες πάντα κάθετα στην πλάκα ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ, προς την πλευρά της εξυπηρέτησης. Όπου δεν υπάρχει οδηγός κατεύθυνσης τέτοιες πλάκες Τύπου Δ – ΕΞΥΠΗΡΕΤΗΣΗ, τοποθετούνται με τις ρίγες πάντα κάθετα στην κίνηση σε όλο το πλάτος του πεζοδρομίου και μέχρι την είσοδο της υπηρεσίας ή το σημείο εξυπηρέτησης. Με πλάκες τύπου Δ, με τις ρίγες κάθετα στον άξονα της κίνησης, επιστρώνονται και τα κεκλιμένα επίπεδα (ράμπες, σκάφες) όταν αυτά κατασκευάζονται σε διαβάσεις, νησίδες.
4.Γενικά για τον οδηγό τυφλών ισχύουν τα παρακάτω:
-Οι πλάκες μπορούν να κατασκευαστούν από διάφορα υλικά, ανάλογα με την πραγματοποιούμενη διαμόρφωση, είναι όμως υποχρεωτική η ορθή διαστασιολόγησή τους και το ανάγλυφο της τελικής επιφάνειάς τους σύμφωνα με τα συνημμένα σχέδια, καθώς και η χρήση του κίτρινου χρώματος για τις πλάκες κινδύνου.
-Σε ειδικές περιπτώσεις όπου για άλλους λόγους έχουν χρησιμοποιηθεί ιδιαίτερα υλικά (π.χ. σε παραδοσιακούς οικισμούς, αρχαιολογικούς χώρους κ.λπ.) στα οποία δεν είναι δυνατή η χρήση του κίτρινου χρώματος, επιτρέπεται παραλλαγή αυτού με την προϋπόθεση τήρησης της υφής των πλακών ΚΙΝΔΥΝΟΣ με τις παρακείμενες επιφάνειες και μετά από την σύμφωνη γνώμη της Κεντρικής Επιτροπής Προσβασιμότητας του άρθρου 19 του ν. 4495/2017 (Α’ 167), όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 118 του ν. 4759/2020 (Α’ 245)
-Σε κάθε περίπτωση αποφεύγεται η διέλευση του οδηγού όδευσης τυφλών από φρεάτια Οργανισμών Κοινής Ωφελείας. Όπου αυτό δεν είναι δυνατό, μετά από έγκριση του Οργανισμού Κοινής Ωφελείας, το μεταλλικό κάλυμμα του φρεατίου επιστρώνεται με τις ειδικές πλάκες του οδηγού όδευσης τυφλών, διαφορετικά ο οδηγός διακόπτεται πριν και συνεχίζεται μετά από το φρεάτιο.
-Σε περιπτώσεις χώρων όπου η επίστρωση αποτελείται από «πατημένο» χώμα ή άλλα παρόμοια υλικά καταβάλλεται κάθε προσπάθεια ώστε η καθοδήγηση των ατόμων με οπτική αναπηρία να διασφαλίζεται με οποιοδήποτε πρόσφορο μέσο όπως χρήση συνεχών εντοπίσιμων στοιχείων κατά μήκος ή στην μία πλευρά της διαδρομής (π.χ. συνεχείς ξύλινες δοκοί κ.λπ.), ηχητικοί σηματοδότες κ.λπ.
-Οι πλάκες του οδηγού όδευσης τυφλών τοποθετούνται χωρίς αρμό ώστε να αποτελούν ενιαία επιφάνεια. Οι υπόλοιπες πλάκες δαπέδου μπορούν να έχουν αρμό έως 1 εκ. το μέγιστο, ώστε να μην δημιουργούνται κραδασμοί στην κίνηση των αμαξιδίων ή ανατροπές κατά το βάδισμα των ατόμων που χρησιμοποιούν βοηθήματα βάδισης (μπαστούνια, πατερίτσες, κ.λπ.).
-Εφόσον για διάφορους λόγους δεν είναι δυνατή η κατασκευή οδηγού όδευσης τυφλών καθ’ όλο το μήκος μιας διαδρομής, θα πρέπει να τοποθετούνται κατ’ ελάχιστο οι πλάκες ΤΥΠΟΥ Β- ΚΙΝΔΥΝΟΣ ή ΤΥΠΟΥ Δ – ΕΞΥΠΗΡΕΤΗΣΗ στα επίμαχα σημεία (π.χ. σε αλλαγή επιπέδου, πλησίον εμποδίων, σημείων εξυπηρετήσεων κ.λπ.) για την ασφάλεια και ειδοποίηση των ατόμων με οπτική αναπηρία.
-Η αλλαγή κατεύθυνσης στον οδηγό τυφλών κατασκευάζεται από ευθύγραμμα τμήματα με συνέχεια των γραμμώσεων.
-Ο οδηγός όδευσης τυφλών μπορεί -ιδιαίτερα στις διαβάσεις-να ενισχύεται με κάθε είδους «έξυπνα» ή άλλα μέσα (π.χ. ηχητική σήμανση) για την ενίσχυση της απρόσκοπτης, αυτόνομης και ασφαλούς μετακίνησης και εξυπηρέτησης των ατόμων με οπτική αναπηρία.
5.Οδηγός όδευσης τυφλών σε πεζόδρομους: Δεν απαιτείται αλλά ενδείκνυται η διαμόρφωση οδηγού τυφλών καθ’ όλο το μήκος του πεζοδρόμου. Απαιτείται η χρήση λείου, σταθερού, συνεχούς ή με αρμούς πάχους μικρότερου του 1εκ, κατάλληλου υλικού επίστρωσης του καταστρώματος του πεζοδρόμου, ώστε να διευκολύνεται η κίνηση ατόμου σε αναπηρικό αμαξίδιο. Σε κάθε περίπτωση προβλέπεται υποχρεωτικά η τοποθέτηση των πλακιδίων τύπου «Β» που επισημαίνουν τον κίνδυνο στην αρχή και το πέρας του πεζοδρόμου προς το οδόστρωμα και όπου αλλού κρίνεται απαραίτητο.
6.Οδηγός όδευσης σε οδούς ήπιας κυκλοφορίας: Απαιτείται η διαμόρφωση οδηγού τυφλών καθ’ όλο το μήκος της οδού προς τη μία πλευρά αυτής, και η χρήση κατάλληλου υλικού επίστρωσης του καταστρώματος ως προβλέπεται στην παραπάνω παράγραφο 6 του αυτού άρθρου, ώστε να είναι δυνατή η κίνηση σε άτομο σε αναπηρικό αμαξίδιο. Η τοποθέτηση των πλακιδίων τύπου «Β» που επισημαίνουν τον κίνδυνο γίνεται υποχρεωτικά στην αρχή και το πέρας της οδού και όπου αλλού κρίνεται απαραίτητο.