Τρίτη, 8 Οκτωβρίου, 2024

Άρθρο 15 Διαμορφώσεις σε Πεζοδρόμους

Υπουργική Απόφαση Αριθμ. οικ. ΥΠΕΝ/ΔΜΕΑΑΠ/124964/1561/2022 – ΦΕΚ 6213/Β/7-12-2022: Αντικατάσταση της υπ’ αρ. 52907/2009 υπουργικής απόφασης «Ειδικές ρυθμίσεις για την εξυπηρέτηση ατόμων με αναπηρία σε κοινόχρηστους χώρους των οικισμών που προορίζονται για την κυκλοφορία πεζών» (Β’ 2621). – Μέρος 2ο

Άρθρο 15 Διαμορφώσεις σε Πεζοδρόμους

1.Οι πεζόδρομοι διαμορφώνονται με τρόπο που εξασφαλίζει την κατάλληλη σύνδεση με (α) τη στάθμη των εισόδων των παρακείμενων κτιρίων ή/και καταστημάτων, ισόπεδα ή με ράμπες μέγιστης κλίσης έως 5% ή κατάλληλα μηχανικά μέσα για τους πεζούς και (β) σύνδεση με τις εισόδους χώρων στάθμευσης των παρακείμενων κατοικιών.

2.Στην περίπτωση ύπαρξης παρακείμενων παλαιών κτιρίων που δεν έχουν εφαρμόσει την «ερυθρά» γραμμή της οδού γίνεται προσαρμογή του κτιρίου στη νέα διαμόρφωση.

3.Στις διαμορφώσεις και στην τοποθέτηση στοιχείων αστικού εξοπλισμού πρέπει να λαμβάνεται υπόψη ότι η συμπεριφορά των πεζών χαρακτηρίζεται από ευελιξία στην αλλαγή κατεύθυνσης και ταχύτητας με στόχο την αξιοποίηση όλου του διαθέσιμου χώρου. Σε πεζόδρομους μεγαλύτερους σε πλάτος από 3,50μ οι διαμορφώσεις, σταθερές ή κινητές (π.χ. φυτεύσεις, στοιχεία αστικού εξοπλισμού, στοιχεία φωτισμού, σχάρες ομβρίων, εγκαταστάσεις Ο.Κ.Ω. κ.λπ.) χωροθετούνται/τοποθετούνται με τέτοιον τρόπο ώστε να εξασφαλίζουν ότι θα υπάρχει ελεύθερος διάδρομος κυκλοφορίας πλάτους 3,50μ για την διέλευση οχήματος έκτακτης ανάγκης, καθώς και ελεύθερη όδευση πεζών 1,50μ κατ’ ελάχιστο (για την κίνηση χρηστών αναπηρικού αμαξιδίου). Οι δύο παραπάνω διάδρομοι μπορεί να συμπίπτουν (ειδικά σε πεζοδρόμους με μικρό πλάτος). Σε πεζόδρομους με μικρό πλάτος έως 3,50μ ο ελεύθερος διάδρομος κυκλοφορίας για την διέλευση οχήματος έκτακτης ανάγκης, μπορεί να περιοριστεί στα 3,00μ (ΣΧ.20 – ΠΕΖΟΔΡΟΜΟΙ, Παράρτημα).

4.Οι είσοδοι ενός πεζόδρομου οφείλουν να έχουν κατάλληλη διαμόρφωση για να μπορεί να εισαχθεί σε αυτόν χρήστης αναπηρικού αμαξιδίου, συνεπώς κατασκευάζεται ράμπα ή ταπεινώνεται το πεζοδρόμιο κατά τα αναγραφόμενα στην ισχύουσα νομοθεσία. Είναι υποχρεωτική η χρήση των πλακιδίων τύπου Β: ΚΙΝΔΥΝΟΣ στην αρχή και το τέλος του πεζοδρόμου και για την επισήμανση όλων των επικίνδυνων σημείων καθώς και η τήρηση των λοιπών προδιαγραφών για τους υπαίθριους δημόσιους χώρους που αφορούν στην κίνηση των ατόμων με αναπηρία και των εμποδιζομένων ατόμων (π.χ. για το υλικό επίστρωσης, για τις σχάρες των δένδρων, για τον αστικό εξοπλισμό, για τις πληροφοριακές πινακίδες κ.λπ.). Για τον οδηγό όδευσης τυφλών, εφόσον κατασκευαστεί, ισχύουν οι διατάξεις του άρθρου 7 της παρούσης.

5.Στις εισόδους ενός πεζοδρόμου αναρτάται επί στύλου και σε ύψος τουλάχιστον 2,20μ από το δάπεδο, σε σημείο που δεν εμποδίζει την ελεύθερη και ασφαλή κίνηση των πεζών ή επί του τοίχου των παρακείμενων κτιρίων στην γωνία επιγραφή που αναγράφει την ονομασία του πεζόδρομου και τυχόν πληροφοριακά στοιχεία όταν αυτό απαιτείται (π.χ. εφόσον πρόκειται για τουριστικό ή εμπορικό πεζόδρομο). Σε ύψος ανιχνεύσιμο από τον βαδίζοντα τυφλό τοποθετείται επί τοίχου αντίστοιχη επιγραφή σε γραφή Braille σύμφωνα με τις Οδηγίες Σχεδιασμού «Σχεδιάζοντας για όλους».

6.Όταν υπάρχουν παλαιά κτίρια με διαμορφωμένα σκαλιά στην είσοδό τους τα οποία βρίσκονται εντός του πλάτους του πεζοδρόμου, δύναται η αντικατάστασή τους με ράμπα ή μηχανικό μέσο εφόσον η κατασκευή τους (α) δεν παρεμποδίζει την κίνηση των πεζών (συμπεριλαμβανομένων των ατόμων με αναπηρία και των εμποδιζομένων ατόμων) και (β) δεν παρεμποδίζει την ελεύθερη λωρίδα κίνησης οχημάτων έκτακτης ανάγκης. Σε περιπτώσεις μικρού εύρους πεζοδρόμων και μικρών υψομετρικών διαφορών μπορεί να γίνει τοπική ανύψωση τμήματος του πεζοδρόμου εν είδει ράμπας καθ’ όλο το πλάτος του και μήκους 4,00μ εφόσον αυτή δεν παρεμποδίζει την λειτουργία των υπόλοιπων κτιρίων και χρήσεων.

Στην περίπτωση ύπαρξης παρακείμενων παλαιών κτιρίων που δεν έχουν εφαρμόσει την «ερυθρά» γραμμή της οδού γίνεται προσαρμογή στη νέα διαμόρφωση.

7.Δεν επιτρέπεται στους πεζόδρομους να γίνεται επέκταση των δραστηριοτήτων των καταστημάτων και των επιτηδευματιών κάθε μορφής, όπως εμπορικά μαγαζιά, συνεργεία αυτοκινήτων, μοτοσυκλετών, συναρμολογήσεις επίπλων κ.ά., πλην της «ζώνης πρόσοψης» όπως αυτή ορίζεται στην παρούσα και μετά από έκδοση σχετικής κανονιστικής απόφασης του οικείου Δήμου και των συναρμόδιων φορέων. Ειδικότερα για ανάπτυξη τραπεζοκαθισμάτων καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος μπορούν να εκδοθούν κανονιστικές πράξεις από τον οικείο Δήμο υπό προϋποθέσεις και με την εξασφάλιση της ελεύθερης ζώνης όδευσης πεζών κατά την ισχύουσα νομοθεσία, και της ελεύθερης ζώνης για κίνηση οχήματος έκτακτης ανάγκης. Οι κανονιστικές πράξεις του οικείου Δ.Σ., που εκδίδονται βάσει του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων για την ρύθμιση θεμάτων παραχώρησης τμήματος του πεζοδρόμου σε προσωρινή χρήση, οφείλουν να λαμβάνουν υπόψη τους παραπάνω περιορισμούς. Γενικότερα, δεν επιτρέπεται καμία μόνιμη κατασκευή στον παραχωρούμενο κοινόχρηστο χώρο όπως υποστυλώματα, δάπεδα, μόνιμα καθίσματα, μόνιμα διαχωριστικά μεταξύ όμορων καταστημάτων κ.λπ. Με βάση τις εγκεκριμένες από τους οικείους Δήμους κανονιστικές διατάξεις επιτρέπεται η τοποθέτηση μη μόνιμων στοιχείων όπως ανεμοθωράκια, ζαρντινιέρες κ.λπ. Επιπλέον, των ανωτέρω είναι δυνατόν να επιβάλλονται κατά περίπτωση για καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος, συμπληρωματικοί κανόνες (που σχετίζονται με το ελάχιστο εμβαδόν καταστήματος, και τη σχέση εσωτερικού και εξωτερικού χώρου) για παραχώρηση τμήματος του Κ.Χ. Άδεια παραχώρησης εκδίδεται ύστερα από Αίτηση του ενδιαφερόμενου που συνοδεύεται από τοπογραφικό διάγραμμα στο οποίο θα φαίνεται ο προς παραχώρηση χώρος και οι πέριξ αυτού ροές των πεζών συμπεριλαμβανομένων των ατόμων με αναπηρία, κάτοψη του καταστήματος και του προς παραχώρηση χώρου (με συγκεκριμένες αναγραφόμενες διαστάσεις και διάταξη) και αριθμό τραπεζοκαθισμάτων, με χρήση συντεταγμένων ΕΓΣΑ 87. Μετά την έκδοση της σχετικής άδειας, ο Δήμος σημαίνει επί του δαπέδου του πεζοδρόμου με πρόσφορο τρόπο (π.χ. με χρώμα, πλακίδιο, ή άλλο αντιληπτό από τους πολίτες τρόπο) το ακριβές περίγραμμα του παραχωρηθέντος χώρου και επιτρέπει σε αυτόν συγκεκριμένο αριθμό τραπεζοκαθισμάτων βάσει της αίτησης. Ο Δήμος μπορεί κατά την κρίση του και ανά περίπτωση να θεσπίζει όρια κορεσμού ή/και απαγόρευση παραχωρήσεων για τραπεζοκαθίσματα ή/ και υπαίθριο εμπόριο σε συγκεκριμένες οδούς ή/και σε τμήματα οδών – π.χ. αθροιστικά για όλα τα καταστήματα του πεζόδρομου η επιφάνεια των τραπεζοκαθισμάτων να μην ξεπερνά το 40%-50% της επιφάνειας αυτού.

8.Επιτρέπεται η κατασκευή και τοποθέτηση ηλεκτρονικά βυθιζόμενων μπαρών στις εισόδους πεζοδρόμου από τον οικείο Δήμο, σε περιπτώσεις μετατροπής οδού σε πεζόδρομο εκ περιτροπής, μόνο εφόσον αναπτυχθεί διαλειτουργικό σύστημα διαχείρισης τους, οι οποίες θα ελέγχονται μέσω εφαρμογής smartphone ή άλλης κατάλληλης. Σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να εξασφαλίζεται άνοιγμα 1,00μ για την διέλευση χρήστη αναπηρικού αμαξιδίου. Σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης, όπου χρειάζεται να γίνει βύθιση των μπαρών (π.χ. διέλευση πυροσβεστικού οχήματος, ασθενοφόρου, περιπολικού κ.λπ.) το αρμόδιο εξουσιοδοτημένο άτομο (π.χ. οδηγός του οχήματος έκτακτης ανάγκης ή αξιωματικός υπηρεσίας) εισάγει στην εφαρμογή τον κωδικό των μπαρών, στέλνοντας το σχετικό σήμα για την βύθισή τους. Γενικότερα, κάθε κίνηση μπάρας πέραν των προγραμματισμένων και προβλεπόμενων θα πρέπει να καταγράφεται σε ηλεκτρονική πλατφόρμα του οικείου Δήμου (ποιος κατέβασε, ποια μπάρα, πότε κ.λπ.), για την αποφυγή άσκοπης μεταχείρισης.

9.Στους πεζόδρομους δεν πρέπει να υπάρχουν υψομετρικές διαφορές και διαφορετικά επίπεδα κίνησης πεζών και ποδηλάτων, καθώς σε αυτούς και προς όλες τις κατευθύνσεις κινούνται άτομα με αναπηρία και εμποδιζόμενα άτομα και ιδιαιτέρως άτομα με οπτική αναπηρία. Γενικά επιτρέπεται η κίνηση ποδηλάτων και οχημάτων μικροκινητικότητας σε καθορισμένους διαδρόμους ή μη με όριο ταχύτητα έως 20χλμ/ώρα καθ’ όλη την διάρκεια της ημέρας (πλην εξαιρέσεων όπου η ταχύτητα μειώνεται στα 10 χλμ /ώρα). Ο διαχωρισμός της κίνησης πεζών και ΜΜΜ, ποδηλάτων ή οχημάτων μικροκινητικότητας σε έναν πεζόδρομο, προτείνεται να γίνεται με οπτικό και απτικό διαχωρισμό (επίστρωση της λωρίδας κίνησης με διαφορετικό υλικό, διαφορετικό χρώμα, διαγράμμιση κ.λπ.) ή στοιχεία φύτευσης. Σε κάθε τέτοια περίπτωση θα πρέπει να τοποθετούνται κατά μήκος της διαχωρισμένης διαδρομής το ειδικό πλακίδιο τύπου Β:ΚΙΝΔΥΝΟΣ ή ανάλογα χαραγμένο πλακίδιο που υποδεικνύει τον κίνδυνο για την ασφαλή κίνηση των ατόμων με οπτική αναπηρία.